Ukazał mi się Szatan!

Przenieśmy się myślami do czasów naszych praprzod-ków... Tu,  po wyczer-pującym dniu polowań w palącym słońcu sawanny i zabiegania o względy samic, dwójka naszych potencjal- nych  praojców odpoczywa w cieniu akacji... W pewnej chwili ich uwagę przykuwa dźwięk, którego źródła nie potrafią dokładnie zidentyfikować - coś jakby szelest trawy. Jeden z nich przyjmuje że to szum wiatru i spokojnie odpoczywa dalej. Drugi, pomimo tego że szum wiatru był obiektywnie bardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem, zakłada że niepokojący dźwięk to na pewno skradający się drapieżnik. Zaczyna uciekać. I choć można dostrzec że w większości podobnych przypadków nasz bojaźliwy, wyciągający zbyt pochopne wnioski bohater nie miałby racji, to nie traci on nic w przypadku pomyłki. Czasem jednak mogło się zdarzyć tak, że źródłem szelestu na prawdę był drapieżnik. Co pozwala nam sądzić że naiwnie doszukujący się związków przyczynowo-skutkowych osobnik miał większe szanse na przetrwanie. I to właśnie jego geny odziedziczyliśmy my...

***

Miałem wtedy około ośmiu lat. Pewnej nocy obudziłem się w okolicach godziny trzeciej, spojrzałem na szafę i z przerażeniem stwier-dziłem że na szafie siedzi Szatan. Nie kto inny, ale Szatan we własnej osobie! Z rogami, kopytami, z błoniastymi skrzydłami wyrastającymi z pleców i w ogóle wszystkim czego można by się po nim spodziewać (No bo gdyby wyglądał na przykład dokładnie jak Matka Teresa z Kalkuty albo jak Stevie Wonder to skąd miałbym właściwie wiedzieć że to Szatan?). Sam władca piekieł zaszczycił mnie, ku mojej dezaprobacie, swoją obecnością. Siedział w bezruchu na szafie i przez pionowe źrenice patrzył na mnie przenikliwym spojrzeniem. Teraz, kiedy o tym opowiadam, bawi mnie ta historia, ale - wierzcie mi - wtedy nie było mi wcale do śmiechu. W pierwszym odruchu schowałem się pod kołdrę. Skąd bierze się przeświadczenie dzieci, o tym że pierzyna daje doskonałą ochronę przed potworami, siłami ciemności, psychopatycznym mordercą, gorącą lawą czy wielką planetoidą pędzącą w stronę ziemi?  Nie wiem. Leżałem. Serce biło z podwojoną prędkością. W końcu zacząłem się modlić... Po jakimś czasie utwierdziłem samego siebie w przekonaniu że dobry Bóg nie pozwoli żeby stała mi się krzywda. Zebrałem się na odwagę aby wyjrzeć z pod kołdry. Szatan czaił się dalej. Postanowiłem wstać i zapalić światło żeby lepiej rozeznać się w sytuacji.

I wtedy...

Szatan podstępnie zamienił się w fikusa. Przebiegły demon przybrał postać niepozornej rośliny, tym samym zmuszając mnie do zastanowienia się, czy być może przez cały czas nie był jedynie moim urojeniem...

***

Były czasy, kiedy nikt jeszcze nie znał przesądu o czarnym kocie. Pewnie jednak któregoś dnia ktoś doświadczył czegoś nieprzyjemnego po tym jak drogę przebiegł mu kot. Człowiek ten nie wiedział czy istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy trasą kota a jego losem ale założył że na wszelki wypadek będzie unikać wszystkich czarnych kotów. Kierował nim dokładnie ten sam instynkt który kiedyś zwiększał szansę na przetrwanie naszych przodków. To dokładnie ten sam instynkt który, w nieregularnym kształcie, zaobserwowanym przy wyłączonym świetle, każe nam się doszukiwać w pierwszej kolejności psychopatycznego mordercy, kosmity, albo Szatana a dopiero potem paprotki czy bluzy rzuconej na krzesło. Mamy skłonność do doszukiwania się i znajdywania rzeczy tam gdzie na prawdę wcale ich nie ma. I żeby nie poddać się tej iluzji, warto mieć świadomość, że jesteśmy obarczeni właściwością zbyt pochopnego wyciągania wniosków.